From this page the complete dissertation can be downloaded by following the link: 

Proefschrift: "Hergebruik van Leerobjecten in Context: Menselijke en Technische Aspecten"

Allard Strijker & Elsbeth Ingenluyff (redactie ELTS) 

Oorspronkelijk gepubliceerd op www.e-learning.surf.nl op 01/10/2004. Het artikel is nu te vinden op http://www.surfspace.nl

Het onderzoek van Allard Strijker richt zich op de problemen voor technische en menselijke aspecten die te maken hebben met hergebruik van leermateriaal en de invoering van standaarden voor leertechnologie in verschillende organisaties. De invoering van standaarden voor leertechnologie voor hergebruik van leermateriaal zoals IMS en SCORM metadata en packaging hebben een grote verwachte invloed op de ontwikkeling van cursusmateriaal.
Het onderzoek over het hergebruik van leerobjecten in context zal vooral die mensen aanspreken die zelf in de praktijk aan de slag zijn, willen of moeten met leerobjecten. De uitgebreide beschrijving van de levenscyclus en de 10 projecten uit de praktijk geven goed inzicht in de opzet die nodig is en de keuzes die gemaakt moeten worden tijdens de verschillende stadia van de levenscyclus voor het hergebruik van leerobjecten.

 

Hergebruik in het verleden weinig succes

Het hergebruik van elektronisch leermateriaal is al meer dan twee decennia zowel een doel als een probleem in de onderwijssector. Al in de jaren '80 waren er een aantal initiatieven met het doel om het hergebruik van onderwijssoftware buiten haar originele markt te bevorderen. Deze initiatieven hadden weinig succes om een aantal redenen. De besturingssystemen van die tijd waren niet op elkaar afgestemd en ook de verschillende opslagmedia vormde een belangrijke barrière. Bovendien was het besef voor het nut van hergebruik nog niet aanwezig en waren er problemen met toegang tot materialen. De potentiële gebruikers hadden daardoor weinig kans om bewust te worden van wat beschikbaar was of om het uit te proberen.

 

Toepassing van standaarden

Het proefschrift concentreert zich op de toepassing van standaarden voor leertechnologie, voor leerobjecten en de verschillen in hergebruik van deze objecten in verschillende contexten. Dit wordt onderzocht vanuit twee perspectieven, de technologie van de leerobjecten en de menselijke aspecten die de (her)bruikbaarheid van leerobjecten beïnvloeden.

 

Levenscyclus voor het hergebruik van leerobjecten

Binnen het onderzoek is gebruik gemaakt van een levenscyclus voor hergebruik van leerobjecten om zodoende verschillende stadia te kunnen onderscheiden. De volgende stadia zijn gebruikt om hergebruik te beschrijven:

• Verkrijgen: het vinden, kopen of ontwikkelen van cursusmateriaal doormiddel van auteurspakketten.
  
• Labelen: het voorzien van beschrijvingen (metadata) zodat het terug te vinden is in databases. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van vooraf bepaalde vocabulaires, classificaties en taxonomieën.
  
• Aanbieden: het plaatsen in de databases (LCMS'en) in een zodanige vorm zodat anderen het materiaal kunnen vinden.
  
• Selecteren: het selecteren van gewenst materiaal uit LCMS'en door gebruik te maken van zoekmachines, taxonomieën of classificaties.
  
• Gebruiken: wanneer materiaal geselecteerd is en verkregen dan kan het worden gebruikt in cursus management systemen in de nieuwe context. Hierbij wordt het materiaal vaak aangepast aan de nieuwe context.
  
• Onderhouden: nadat het materiaal is gebruikt moet er besloten worden of het materiaal nog voor verder hergebruik beschikbaar moet blijven en hoe onderhoud plaats vindt. Ook kan worden besloten dat materiaal niet meer zinvol hergebruikt kan worden.
  

Tijdens het onderzoek bleek dat niet alle fasen in de levenscyclus ook daadwerkelijk overal voorkomen en dat de volgorde niet altijd hetzelfde is. Vaak wordt bijvoorbeeld verkregen materiaal meteen gebruikt en vervolgens pas beschreven aangeboden. Onderhoud van materiaal vindt meestal pas plaats als het materiaal opnieuw gebruikt wordt.

 

Context: Universiteit, Commercieel & Defensie

Voor het onderzoek zijn er verschillende projecten uitgevoerd binnen de verschillende organisaties die allemaal gericht waren op het mogelijk maken van hergebruik van leermateriaal. Op basis van deze projecten zijn de technische en menselijke aspecten onderzocht.

 

Onderzoeksvragen

Welke menselijke perspectieven zijn belangrijk om de verschillende stadia van de levenscyclus van een leerobject te ondersteunen?

• Waarom vindt hergebruik plaats?
• Wie zijn er betrokken bij hergebruik?

Welke toepassingen en technologieën zijn belangrijk om de verschillende stadia van de levenscyclus van een leerobject te ondersteunen?

• Wat wordt er hergebruikt?
• Hoe wordt hergebruik ondersteund in termen van systemen?
• Waar worden leerobjecten opgeslagen?

Wat zijn de belangrijkste aspecten bij het begeleiden van gebruikers bij de selectie van toepassingen, technologieën en activiteiten?

 

Resultaten

De resultaten van het onderzoek tonen aan dat:

• hergebruik van leerobjecten zich niet zullen richten op een brede uitwisseling van al beschikbaar materiaal, maar meer op een lager niveau binnen afdelingen en in het bijzonder op het hergebruik van eigen cursusmateriaal.
• het gebruik van standaarden voor hergebruik van leermateriaal hebben waarschijnlijk niet direct de verwachte impact op adaptief leren en cursus ontwikkeling die gebaseerd is op leerobjecten die uit een grote database komen.
• het ontwikkelen van nieuwe specificaties zou gericht moeten worden op de ondersteuning van meer individuele strategieën voor hergebruik.

http://www.surfspace.nl/nl/themas/Standaarden/Artikelen/Pages/ProefschriftHergebruikvanLeerobjecteninContextMenselijkeenTechnischeAspecten.aspx

---

Samenvatting boek

Het proefschrift is bedoeld voor beleidsmakers, collectiehouders en docenten die leermiddelen willen ontwikkelen, beschikbaar stellen en hergebruiken. Het proefschrift beschrijft de technische en menselijke aspecten die te maken hebben met hergebruik van leermateriaal en de invoering van standaarden voor leertechnologie. Hiervoor is het onderzoek uitgevoerd in verschillende organisaties zoals de universiteit, commerciële instellingen en defensie. Leerobjecten zijn gedefinieerd als digitale eenheden, die beschikbaar zijn voor gebruik en hergebruik in verschillen onderwijssituaties. Menselijke aspecten hebben te maken met motivatie voor hergebruik, organisatorische belangen en de gebruikte onderwijs benaderingen. Technische aspecten voor hergebruik omvatten de ontwikkeling van leerobjecten, databases, database functionaliteiten en de technologie om leerobjecten uit te wisselen. Het onderzoek identificeert verschillende dimensies die gerelateerd zijn aan standaarden voor leertechnologie voor hergebruik zoals de cultuur binnen een organisatie, motivatie voor hergebruik, werkprocessen en hoe leerobjecten zijn opgeslagen. De resultaten van het onderzoek tonen aan dat hergebruik en uitwisseling van leermateriaal misschien niet wereldwijd zal plaatsvinden maar dat hergebruik van leermateriaal veel meer lokaal zal gebeuren binnen afdelingen of zelfs hergebruiken van zelf ontwikkeld materiaal. Het gebruik van standaarden voor hergebruik van leermateriaal hebben waarschijnlijk niet direct de verwachte impact op adaptief leren en cursus ontwikkeling die gebaseerd is op leerobjecten die uit een grote database komen. Het ontwikkelen van nieuwe specificaties zou gericht moeten worden op de ondersteuning van meer individuele strategieën voor hergebruik.